19. BOD5 ölçelende näçe suw nusgasyny eritmek usullary bar? Işleýiş çäreleri näme?
BOD5 ölçelende suw nusgasyny eritmek usullary iki görnüşe bölünýär: umumy eritme usuly we göni eritme usuly. Umumy eritme usuly has köp mukdarda eritme suwuny ýa-da sanjym suwuny talap edýär.
Umumy eritme usuly, 1L ýa-da 2L gutaran silindre takmynan 500ml eritme suwuny ýa-da sanjym suwuny goşmak, soňra hasaplanan belli bir mukdarda suw nusgasyny goşmak, has köp eritme suwy ýa-da sanjym eritme suwuny goşmak we a ulanmak ujundaky rezin Tegelek aýna hasasy ýuwaş-ýuwaşdan ýa-da suwuň aşagynda garylýar. Ahyrynda, sifondan peýdalanyp, deň garylan suw nusgasy erginini medeniýet çüýşesine girizmek, azajyk suw bilen doldurmak, çüýşäni saklaýjyny seresaplylyk bilen ýapmak we suw bilen möhürlemek. Çüýşäniň agzy. Ikinji ýa-da üçünji eritme gatnaşygy bolan suw nusgalary üçin galan garyndy ergini ulanylyp bilner. Hasaplanylandan soň, belli bir mukdarda eritme suwy ýa-da sanjym edilen eritme suwy goşulyp, garylyp, şol bir görnüşde medeniýet çüýşesine girizilip bilner.
Göni eritme usuly, ilki bilen eritme suwunyň ýa-da sanjym eritme suwunyň takmynan ýarysyny belli bir göwrümli medeni çüýşe girizmek, soňra bolsa eritme esasynda hasaplanan her bir medeni çüýşe goşulmaly suw nusgasynyň mukdaryny sanamakdyr. çüýşäniň diwaryndaky faktor. , soňra seýrek suwy ornaşdyryň ýa-da çüýşäni suw bilen sanjym ediň, çüýşäni saklaýjyny üns bilen ýapyň we çüýşäniň agzyny suw bilen möhürläň.
Göni eritme usuly ulanylanda, eritme suwuny girizmezlige ýa-da ahyrynda eritme suwuny sanjym etmezlige aýratyn üns berilmelidir. Şol bir wagtyň özünde, aşa köp suw joşmagy sebäpli ýüze çykýan ýalňyşlyklardan gaça durmak üçin iň amatly göwrümi girizmek üçin iş düzgünlerini öwrenmeli.
Haýsy usul ulanylýandygyna garamazdan, suw nusgasyny medeniýet çüýşesine girizeniňizde, köpürjikleriň, howanyň suwda ermeginiň ýa-da suwdan gaçmagynyň öňüni almak üçin hereket ýumşak bolmaly. Şol bir wagtyň özünde, ölçeg netijelerine täsir edip biljek çüýşede galan howa köpürjiklerinden gaça durmak üçin çüýşäni berk ýapanyňyzda seresap boluň. Medeniýet çüýşesi inkubatorda ösdürilip ýetişdirilende, möhür suwunyň bugarmagynyň we howanyň çüýşe girmeginiň öňüni almak üçin suw möhüri her gün barlanylmaly we wagtynda suw bilen doldurylmalydyr. Mundan başga-da, ýalňyşlyklary azaltmak üçin 5 günden öň we soň ulanylan iki medeni çüýşäniň göwrümi birmeňzeş bolmaly.
20. BOD5 ölçelende ýüze çykyp biljek haýsy meseleler bar?
Haçan-da BOD5 kanalizasiýa arassalaýyş ulgamynyň akymynda ölçenilende, köp mukdarda azaldýan bakteriýalary öz içine alýandygy sebäpli, ölçeg netijeleri ammiak azoty ýaly azot saklaýan maddalaryň kislorod islegini öz içine alýar. Uglerodly maddalaryň kislorod islegini we suw nusgalarynda azotly maddalaryň kislorod islegini tapawutlandyrmak zerurlygy ýüze çykanda, BOD5 kesgitlemek prosesinde nitrifikasiýany ýok etmek üçin eritme suwuna nitrifikasiýa ingibitorlaryny goşmak usuly ulanylyp bilner. Mysal üçin, 10mg 2-hloro-6- (trihlorometil) piridini ýa-da 10mg propenil tioure we ş.m. goşmak.
BOD5 / CODCr 1-e ýakyn ýa-da 1-den uly, bu köplenç synag prosesinde ýalňyşlygyň bardygyny görkezýär. Synagyň her bir baglanyşygy gözden geçirilmelidir we suw nusgasynyň deň derejede alynýandygyna aýratyn üns berilmelidir. BOD5 / CODMn üçin 1-e ýakyn ýa-da 1-den uly bolmagy adaty bolup biler, sebäbi suw nusgalarynda organiki komponentleriň kaliý permanganat bilen okislenme derejesi kaliý dihromatynyňkydan has pesdir. Şol bir suw nusgasynyň CODMn bahasy käwagt CODCr bahasyndan pesdir. köp.
Haçan-da seýrekleşme faktory näçe köp bolsa we BOD5 bahasy ýokary bolsa, munuň sebäbi adatça suw nusgasynda mikroorganizmleriň ösmegine we köpelmegine päsgel berýän maddalaryň bolmagydyr. Eritme faktory pes bolanda, suw nusgasyndaky inhibitor maddalaryň paýy has köp bolup, bakteriýalaryň täsirli biodegrasiýa edip bilmezligi, BOD5 ölçegleriniň pes bolmagyna sebäp bolar. Bu wagt antibakterial maddalaryň anyk komponentleri ýa-da sebäpleri tapylmalydyr we ölçemezden ozal ýok etmek ýa-da maskalanmak üçin täsirli öňüni alyş çäreleri geçirilmelidir.
BOD5 / CODCr pes bolanda, meselem 0,2-den aşakda ýa-da hatda 0,1-den pes bolsa, ölçenen suw nusgasy senagat hapa suwlary bolsa, suw nusgasyndaky organiki maddalaryň biodegrasiýa derejesiniň pes bolmagy sebäpli bolup biler. Şeýle-de bolsa, ölçenen suw nusgasy şäher lagymlary bolsa ýa-da içerki kanalizasiýa paýy bolan käbir Senagat hapa suwlary bilen garylan bolsa, diňe suw nusgasynda himiki zäherli maddalar ýa-da antibiotikler barlygy sebäpli däl, has köp ýaýran sebäpler bitarap däl pH bahasydyr we galyndy hlor fungisidleriniň bolmagy. Rorsalňyşlyklardan gaça durmak üçin BOD5 ölçeg prosesinde suw nusgasynyň we eritme suwunyň pH bahalary degişlilikde 7 we 7.2 sazlanmalydyr. Galyndy hlor ýaly oksidantlary öz içine alyp bilýän suw nusgalarynda yzygiderli barlaglar geçirilmelidir.
21. Hapa suwlarda ösümlik iýmitlerini görkezýän görkezijiler haýsylar?
Ösümlik iýmitlerine azot, fosfor we ösümlikleriň ösmegi we ösmegi üçin zerur bolan beýleki maddalar girýär. Orta iýmit maddalary organizmleriň we mikroorganizmleriň ösmegine kömek edip biler. Suw howdanyna aşa köp iýmit maddalary suwotularyň suw howdanynda köpelmegine sebäp bolar, netijede suwuň hilini hasam erbetleşdirer, balykçylyk önümçiligine täsir eder we adam saglygyna zyýan ýetirjek “ewtrofikasiýa” hadysasy ýüze çykar. Saýlaw kölleriň agyr etrofikasiýasy köl batgalygyna we ölüme sebäp bolup biler.
Şol bir wagtyň özünde ösümlik iýmitleri işjeňleşdirilen palçykda mikroorganizmleriň ösmegi we köpelmegi üçin möhüm komponentler bolup, biologiki bejerginiň kadaly işlemegi bilen baglanyşykly esasy faktor bolup durýar. Şonuň üçin suwdaky ösümlik iýmit görkezijileri adaty lagym arassalaýyş amallarynda möhüm gözegçilik görkezijisi hökmünde ulanylýar.
Lagymdaky ösümlik iýmitlerini görkezýän suwuň hil görkezijileri esasan azot birleşmeleri (organiki azot, ammiak azoty, nitrit we nitrat we ş.m.) we fosfor birleşmeleri (umumy fosfor, fosfat we ş.m.). Adaty lagym arassalaýyş amallarynda, adatça girýän we çykýan suwlarda ammiak azotyna we fosfata gözegçilik edýärler. Bir tarapdan, biologiki bejerginiň kadaly işlemegini üpjün etmek, beýleki tarapdan, akymyň milli akym standartlaryna laýyk gelýändigini ýa-da ýokdugyny anyklamakdyr.
22. Köplenç ulanylýan azot birleşmeleriniň suwuň hil görkezijileri haýsylar? Olar nähili baglanyşykda?
Suwda azot birleşmelerini aňladýan köplenç ulanylýan suwuň hil görkezijilerine azot, Kjeldahl azot, ammiak azoty, nitrit we nitrat degişlidir.
Ammiak azoty suwda NH3 we NH4 + görnüşinde bar bolan azotdyr. Organiki azot birleşmeleriniň oksidleýji dargamagynyň ilkinji ädim önümidir we suwuň hapalanmagynyň alamatydyr. Ammiak azoty nitrit bakteriýalarynyň täsiri astynda nitritde (NO2- görnüşinde aňladylýar), nitrit bakteriýalarynyň täsiri astynda nitrit nitrada (NO3- görnüşinde aňladylýar) okislenip bilner. Kislorodsyz gurşawda mikroorganizmleriň täsiri astynda nitrat nitritlere-de azalýar. Suwdaky azot esasan nitrat görnüşinde bolanda, suwdaky azotly organiki maddalaryň düzüminiň juda azdygyny we suw howdanynyň özüni arassalamaga ýetendigini görkezip biler.
Organiki azotyň we ammiak azotynyň jemini Kjeldahl usuly bilen ölçäp bolýar (GB 11891–89). Kjeldahl usuly bilen ölçenen suw nusgalarynyň düzümindäki azot düzümine Kjeldahl azoty hem diýilýär, şonuň üçin Kjeldahl azoty ammiak azodydyr. we organiki azot. Ammiak azotyny suw nusgasyndan aýyrandan soň, Kjeldahl usuly bilen ölçelýär. Ölçelenen bahasy organiki azotdyr. Kjeldahl azoty we ammiak azoty suw nusgalarynda aýratyn ölçelýän bolsa, tapawut organiki azotdyr. Kjeldahl azoty, lagym arassalaýjy enjamlaryň gelýän suwunyň azotyna gözegçilik görkezijisi hökmünde ulanylyp bilner, şeýle hem derýalar, köller we deňizler ýaly tebigy suw desgalarynyň ewtrofikasiýasyna gözegçilik etmek üçin görkeziji hökmünde ulanylyp bilner.
Jemi azot, suwdaky organiki azotyň, ammiak azotynyň, nitrit azotynyň we nitrat azotynyň jemi, bu Kjeldahl azotynyň we jemi oksid azotynyň jemi. Jemi azot, nitrit azot we nitrat azotyň hemmesini spektrofotometriýa bilen ölçäp bolýar. Nitrit azotyny seljermek usuly üçin, nitrat azotynyň derňew usuly üçin GB7493-87 serediň, GB7480-87 serediň we azot derňewiniň umumy usuly üçin GB 11894- -89 serediň. Jemi azot suwdaky azot birleşmeleriniň jemini aňladýar. Tebigy suwlaryň hapalanmagyna gözegçilik etmegiň möhüm görkezijisi we lagym suwlaryny arassalamak işinde möhüm gözegçilik parametridir.
23. Ammiak azotyny ölçemek üçin haýsy çäreler bar?
Ammiak azotyny kesgitlemek üçin giňden ulanylýan usullar, Nessleriň reagent kolorimetriki usuly (GB 7479–87) we salisil turşusy-gipohlorit usuly (GB 7481–87). Suw nusgalaryny konsentrirlenen kükürt kislotasy bilen kislotalaşdyrmak arkaly saklap bolýar. Specificörite usul, suw nusgasynyň pH bahasyny 1,5 bilen 2 aralygynda sazlamak we 4oC gurşawda saklamak üçin konsentrirlenen kükürt kislotasyny ulanmakdyr. Nessler reagent kolorimetriki usulynyň we salisil turşusy-gipohlorit usulynyň iň az kesgitleme konsentrasiýalary degişlilikde 0.05mg / L we 0.01mg / L (N bilen hasaplanýar). 0,2mg / L-den ýokary konsentrasiýa bilen suw nusgalaryny ölçäniňizde, göwrümli usul (CJ / T75–1999) ulanylyp bilner. Takyk netijeleri almak üçin haýsy derňew usuly ulanylsa-da, ammiak azotyny ölçemekde suw nusgasy öňünden arassalanmalydyr.
Suw nusgalarynyň pH bahasy ammiakyň kesgitlenmegine uly täsir edýär. PH bahasy gaty ýokary bolsa, azotly organiki birleşmeler ammiak görnüşine öwrüler. PH bahasy gaty pes bolsa, ammiakyň bir bölegi ýyladyş we distilýasiýa wagtynda suwda galar. Takyk netijeleri almak üçin suw nusgasy derňewden öň bitaraplyga düzülmeli. Suw nusgasy gaty kislotaly ýa-da aşgar bolsa, pH bahasy 1mol / L natriý gidroksid ergini ýa-da 1mol / L kükürt kislotasynyň ergini bilen bitaraplyga sazlanyp bilner. Soňra pH bahasyny 7.4 derejesinde saklamak üçin fosfat bufer erginini goşuň we distillýasiýa ediň. Heatingyladylandan soň ammiak suwdan bugarýar. Bu döwürde ony siňdirmek üçin 0.01 ~ 0.02mol / L suwuk kükürt kislotasy (fenol-gipohlorit usuly) ýa-da 2% suwuk bor kislotasy (Nessleriň reagent usuly) ulanylýar.
Uly Ca2 + düzümi bolan käbir suw nusgalary üçin, fosfat bufer erginini goşandan soň, Ca2 + we PO43- eräp bolmaýan Ca3 (PO43-) 2 emele getirýär we pH bahasyny peseldýän fosfatda H + goýberýär. Elbetde, fosfat bilen çöküp bilýän beýleki Ionlar hem gyzdyrylan distilýasiýa wagtynda suw nusgalarynyň pH bahasyna täsir edip biler. Başgaça aýdylanda, şeýle suw nusgasy üçin pH bahasy bitaraplyga düzedilen we fosfat bufer ergini goşulsa-da, pH bahasy garaşylýan bahadan has pes bolar. Şonuň üçin näbelli suw nusgalary üçin distilýasiýa edilenden soň pH bahasyny ölçäň. PH bahasy 7.2 bilen 7.6 arasynda bolmasa, bufer ergininiň mukdary köpelmeli. Adatça, her 250 mg kalsiý üçin 10 ml fosfat bufer ergini goşulmalydyr.
24. Suwdaky fosforly birleşmeleriň mazmunyny görkezýän suwuň hil görkezijileri haýsylar? Olar nähili baglanyşykda?
Fosfor suw organizmleriniň ösmegi üçin zerur elementleriň biridir. Suwdaky fosforyň köpüsi fosfatyň dürli görnüşlerinde bar we az mukdarda organiki fosfor birleşmeleri görnüşinde bar. Suwdaky fosfatlary iki kategoriýa bölmek bolar: ortofosfat we kondensirlenen fosfat. Ortofosfat PO43-, HPO42-, H2PO4- we ş.m. görnüşinde bar bolan fosfatlary aňladýar, kondensirlenen fosfat bolsa pirofosfat we metafosfor kislotasyny öz içine alýar. Duzlar we polimer fosfatlar, P2O74-, P3O105-, HP3O92-, (PO3) 63- we ş.m. Organofosfor birleşmeleri esasan fosfatlary, fosfitleri, pirofosfatlary, gipofosfitleri we amin fosfatlary öz içine alýar. Fosfatlaryň we organiki fosforyň jemi jemi fosfor diýilýär we suwuň hiliniň möhüm görkezijisidir.
Jemi fosforyň derňew usuly (aýratyn usullar üçin GB 11893–89 serediň) iki esasy ädimden durýar. Birinji ädim, suw nusgasyndaky fosforyň dürli görnüşlerini fosfatlara öwürmek üçin oksidantlary ulanmakdyr. Ikinji ädim ortofosfaty ölçemek, soňra bolsa tersine fosforyň umumy mukdaryny hasaplamak. Lagymlary yzygiderli arassalamak amallary wagtynda, biohimiki arassalaýyş enjamyna girýän lagym suwlarynyň fosfat mukdary we ikinji derejeli çökündi tankyň akymyna gözegçilik edilmeli we ölçelmeli. Gelýän suwuň fosfat düzümi ýeterlik däl bolsa, üstüni ýetirmek üçin belli bir mukdarda fosfat dökünini goşmaly; ikinji derejeli çökündi tankyň düzümindäki fosfat düzümi, milli birinji derejeli zyňyndy standartyndan 0,5mg / L-den ýokary bolsa, fosfory aýyrmak çäreleri göz öňünde tutulmalydyr.
25. Fosfat kesgitlemek üçin haýsy çäreler bar?
Fosfat ölçemegiň usuly, kislotaly şertlerde fosfat we ammiak molibdaty azaldýan serişde stanly hloridi ýa-da askorbin kislotasyny ulanyp, gök toplumyna (molibden gök diýilýär) azalýan fosfolibden heteropoliýa kislotasyny döredýär. Usul CJ / T78–1999), göni spektrofotometrik ölçeg üçin köp komponentli reňkli toplumlary öndürmek üçin gidroksidi ýangyjyny hem ulanyp bilersiňiz.
Fosforly suw nusgalary durnuksyz we ýygnanandan soň derrew derňelýär. Derňew derrew geçirilip bilinmese, saklamak üçin her litr suw nusgasyna 40 mg simap hloridi ýa-da 1 ml konsentrirlenen kükürt kislotasyny goşuň, soňra goňur aýna çüýşede saklaň we 4oC sowadyjyda goýuň. Suw nusgasy diňe umumy fosforyň derňewi üçin ulanylsa, konserwatiw bejerginiň zerurlygy ýok.
Fosfat plastik çüýşeleriň diwarlaryna ýerleşdirilip bilinýändigi sebäpli, suw nusgalaryny saklamak üçin plastik çüýşeler ulanylyp bilinmez. Ulanylan aýna çüýşeleriň hemmesini suwuk gidroklor kislotasy ýa-da azot kislotasy bilen ýuwmaly, soňra distillendirilen suw bilen birnäçe gezek ýuwmaly.
26. Suwdaky gaty maddalaryň mazmunyny görkezýän dürli görkezijiler haýsylar?
Lagymdaky gaty maddalar suwuň üstünde ýüzýän maddalary, suwdaky asylan maddalary, düýbüne çökýän çökündi maddalary we suwda erän gaty maddalary öz içine alýar. Floüzýän zatlar, suwuň üstünde ýüzýän we suwdan az dykyzlygy bolan uly bölekler ýa-da hapalaryň uly bölejikleri. Asylan madda, suwda saklanýan ownuk bölejik hapalarydyr. Çökündi maddalar, belli bir wagtdan soň suw howdanynyň düýbünde ýerleşip bilýän hapalardyr. Lagymyň hemmesinde diýen ýaly çylşyrymly düzümi bolan çökündi maddalar bar. Esasan organiki maddalardan emele gelýän çökündi maddalara palçyk diýilýär we esasan organiki däl maddalardan emele gelýän çökündi maddalara galyndy diýilýär. Floüzýän obýektleri hasaplamak adatça kyn, ýöne aşakdaky görkezijiler arkaly başga-da birnäçe gaty maddalary ölçäp bolýar.
Suwdaky umumy gaty mazmuny görkezýän görkeziji, gaty jisimlerdir. Suwdaky gaty jisimleriň erginine görä, umumy jisimleri erän gaty (Dissolved Solid, gysgaldylan DS) we asylan gaty jisimlere bölmek bolýar (Suspend Solid, gysgaldylan SS). Suwdaky gaty jisimleriň üýtgäp durýan häsiýetlerine görä, umumy jisimleri üýtgäp durýan gaty jisimlere (VS) we kesgitli gaty jisimlere (FS, kül diýilýär) bölmek mümkin. Olaryň arasynda eredilen gaty jisimler (DS) we togtadylan gaty jisimler (SS) üýtgäp durýan erän gaty jisimlere, üýtgemeýän erän gaty jisimlere, üýtgäp durýan asma jisimlere, üýtgemeýän asma jisimlere we beýleki görkezijilere bölünip bilner.
Iş wagty: 28-2023-nji sentýabr