Lagym arassalaýjy desgalarda suwuň hilini barlamak üçin esasy nokatlar ýedinji bölüm

39. Suw kislotasy we aşgarlyk näme?
Suwuň kislotasy, güýçli esaslary zyýansyzlandyryp bilýän suwdaky maddalaryň mukdaryny aňladýar. Kislotany emele getirýän maddalaryň üç görnüşi bar: H + (HCl, H2SO4 ýaly) doly bölüp bilýän güýçli kislotalar, H + (H2CO3, organiki kislotalar) bölekleýin bölýän gowşak kislotalar we güýçli kislotalardan we gowşak esaslardan düzülen duzlar (meselem). NH4Cl, FeSO4). Kislota güýçli esasy ergin bilen titrlemek bilen ölçenilýär. Titil döwründe görkeziji hökmünde metil apelsin bilen ölçenen kislota metil apelsin kislotasy diýilýär, şol sanda güýçli kislotanyň birinji görnüşi we güýçli kislota duzunyň üçünji görnüşi; görkeziji hökmünde fenolftalein bilen ölçenen kislotalylyga fenolftalein kislotasy diýilýär, ýokardaky üç görnüşli kislotanyň jemi, şonuň üçin umumy kislotalylyk hem diýilýär. Tebigy suw, adatça güýçli kislotany öz içine almaýar, ýöne suwy gidroksidi edýän karbonatlary we bikarbonatlary öz içine alýar. Suwda turşulyk bar bolsa, köplenç suwuň kislota bilen hapalanandygyny aňladýar.
Kislotadan tapawutlylykda suwuň aşgarlygy suwdaky güýçli kislotalary zyýansyzlandyryp bilýän maddalaryň mukdaryny aňladýar. Aşgarlygy emele getirýän maddalara OH- -ni doly bölüp bilýän güýçli esaslar (OH3 (NH3, C6H5NH2 ýaly) böleklerini bölýän gowşak esaslar we güýçli esaslardan we gowşak kislotalardan düzülen duzlar (Na2CO3, K3PO4, Na2S) we beýleki üç kategoriýa. Alkalilik güýçli kislota ergini bilen titrlemek bilen ölçenilýär. Metil apelsini titrlemek döwründe görkeziji hökmünde ölçenen aşgarlyk, ýokarky aşgarlygyň ýa-da metil apelsin aşgarlygy diýlip atlandyrylýan ýokardaky üç görnüşiň jemi; görkeziji hökmünde fenolftaleiniň kömegi bilen ölçenýän aşgarlyk, fenolftalein bazasy diýilýär. Güýçli binýadyň birinji görnüşi bilen emele gelen aşgarlygy we güýçli aşgar duzunyň üçünji görnüşi bilen emele gelen aşgarlygy öz içine alýan dereje.
Kislotalylygy we aşgarlygy ölçemegiň usullary, adatça CaCO3-e öwrülýän we mg / L bilen ölçenýän kislota-esasy görkeziji titrini we potensiometrik titrlemäni öz içine alýar.
40. Suwuň pH bahasy nämeden ybarat?
PH bahasy, ölçenen suw ergininde wodorod ion işjeňliginiň otrisatel logarifmidir, ýagny pH = -lgαH +. Lagym arassalaýyş işinde iň köp ulanylýan görkezijilerden biridir. 25 ° C şertlerde, pH bahasy 7 bolanda, wodorod ionlarynyň we gidroksid ionlarynyň suwdaky işjeňligi deňdir we degişli konsentrasiýa 10-7mol / L. Bu wagt suw bitarap, pH bahasy> 7 bolsa suwuň aşgarlydygyny aňladýar. we pH bahasy<7 means the water is acidic.
PH bahasy suwuň kislotasyny we aşgarlygyny görkezýär, ýöne suwuň kislotasyny we aşgarlygyny gönüden-göni görkezip bilmeýär. Mysal üçin, 0,1mol / L gidroklor kislotasynyň ergininiň we 0,1mol / L sirke kislotasynyň ergininiň kislotasy 100mmol / L, ýöne pH bahalary düýbünden başga. 0,1mol / L gidroklor kislotasynyň ergininiň pH bahasy 1, 0,1 mol / L sirke kislotasynyň ergininiň pH bahasy 2,9.
41. Köplenç ulanylýan pH bahasyny ölçemegiň usullary haýsylar?
Hakyky önümçilikde, hapa suwlary arassalaýan zawoda girýän hapa suwlaryň pH bahasynyň üýtgemegine çalt we aňsatlyk bilen düşünmek üçin iň ýönekeý usul, ony pH synag kagyzy bilen takmynan ölçemekdir. Asma hapalarsyz reňksiz hapa suwlar üçin kolorimetriki usullar hem ulanylyp bilner. Häzirki wagtda suwuň hiliniň pH bahasyny ölçemek üçin meniň ýurdumyň adaty usuly potensiometrik usuldyr (GB 6920–86 aýna elektrod usuly). Adatça reňk, bulaşyklyk, kolloid maddalar, oksidantlar we peseldiji maddalar täsir etmeýär. Şeýle hem arassa suwuň pH-ni ölçäp biler. Şeýle hem dürli derejedäki hapalanan senagat hapa suwlarynyň pH bahasyny ölçäp biler. Bu, hapa suwlary arassalaýan desgalaryň köpüsinde pH bahasyny ölçemegiň giňden ulanylýan usulydyr.
PH bahasyny potensiometrik ölçemegiň ýörelgesi, aýna elektrod bilen belli bir potensialy bolan salgylanma elektrodynyň arasyndaky tapawudy ölçemek arkaly görkezýän elektrodyň, ýagny pH bahasynyň potensialyny almakdyr. Salgy elektrody, köplenç iň köp ulanylýan kalomel elektrodyny ýa-da Ag-AgCl elektrodyny ulanýar. PH potensiometriň özeni elektroddan emele gelen potensialy güýçlendirýän we san ýa-da görkeziji görnüşinde görkezýän DC güýçlendirijisidir. Potensiometrler, adatça temperaturanyň elektrodlara täsirini düzetmek üçin temperatura öwezini dolmak enjamy bilen enjamlaşdyrylandyr.
Hapa suwlary arassalaýan zawodlarda ulanylýan onlaýn pH metriniň iş prinsipi potensiometrik usuldyr we ulanmagyň çäreleri esasan laboratoriýa pH metrleri bilen deňdir. Şeýle-de bolsa, ulanylýan elektrodlar hapa suwlara ýa-da howa gämilerine we köp mukdarda nebit ýa-da mikroorganizmleri öz içine alýan beýleki ýerlere yzygiderli siňdirilendigi sebäpli, pH metriniň elektrodlar üçin awtomatiki arassalaýyş enjamy bilen üpjün edilmegini talap etmekden başga-da, gollanma arassalamak, şeýle hem suwuň hil şertlerine we iş tejribesine esaslanýar. Adatça, giriş suwunda ýa-da howa gämisinde ulanylýan pH metr, hepdede bir gezek el bilen arassalanýar, akýan suwda ulanylýan pH metr bolsa aýda bir gezek el bilen arassalanyp bilner. Temperaturany we ORP we beýleki zatlary bir wagtyň özünde ölçäp bilýän pH metrler üçin, ölçeg funksiýasy üçin zerur ulanyş çärelerine laýyklykda saklanmalydyr.
42. pH bahasyny ölçemek üçin haýsy çäreler bar?
Pot Potensiometri gury we tozan geçirmeýän, tehniki hyzmat etmek üçin yzygiderli işlemeli we suw damjalarynyň, tozan, ýag we ş.m. girmeginiň öňüni almak üçin elektrodyň giriş gurşun birikmesi arassa bolmaly. AC güýjüni ulananyňyzda gowy topragy üpjün ediň. Gury batareýalary ulanýan göçme potensiometrler batareýalary yzygiderli çalyşmalydyr. Şol bir wagtyň özünde, potensiometr kalibrleme we tehniki hyzmat üçin yzygiderli kalibrlenmeli we nol bolmaly. Dogry düzedilenden soň, potensiometriň nol nokady we kalibrleme we ýerleşiş sazlaýjylary synag wagtynda isleg boýunça aýlanyp bilinmez.
Standard Adaty bufer erginini taýýarlamak we elektrody ýuwmak üçin ulanylýan suwda CO2 bolmaly däl, pH bahasy 6,7 bilen 7.3 aralygynda, geçirijiligi 2 μs / sm-den az bolmaly. Anion we kation alyş-çalyş rezinleri bilen arassalanan suw, gaýnandan we sowadylandan soň bu talaby kanagatlandyryp biler. Taýýarlanan bufer ergini möhürlenip, gaty aýna çüýşede ýa-da polietilen çüýşede saklanmaly we hyzmat möhletini uzaltmak üçin 4oC sowadyjyda saklanmaly. Açyk howada ýa-da otag temperaturasynda saklansa, hyzmat möhleti adatça 1 aýdan köp bolup bilmez, ulanylan buferi gaýtadan ulanmak üçin ammar çüýşesine gaýtaryp bolmaz.
Formal Resmi ölçemezden ozal, guralyň, elektrodyň we adaty buferiň kadalydygyny barlaň. PH metrini bolsa yzygiderli kalibrlemeli. Adatça kalibrleme sikli çärýek ýa-da ýarym ýyl bolup, kalibrleme üçin iki nokatly kalibrleme usuly ulanylýar. Testedagny, synagdan geçiriljek nusganyň pH bahasy diapazonyna görä, oňa ýakyn iki sany standart bufer çözgüdi saýlanýar. Adatça, iki bufer çözgüdiniň arasyndaky pH bahasy tapawudy azyndan 2-den uly bolmalydyr. Birinji çözgüt bilen ýerleşenden soň, ikinji çözgüdi gaýtadan synap görüň. Potensiometriň görkeziş netijesi bilen ikinji standart bufer ergininiň adaty pH bahasynyň arasyndaky tapawut 0,1 pH birlikden köp bolmaly däldir. Erroralňyşlyk 0,1 pH birlikden uly bolsa, synag üçin üçünji standart bufer çözgüdi ulanylmaly. Thisalňyşlyk şu wagt 0,1 pH birlikden az bolsa, ikinji bufer çözgüdi bilen baglanyşykly bir mesele bar. Erroralňyşlyk henizem 0,1 pH birlikden uly bolsa, elektrodda nädogry bir zat bar we elektrody gaýtadan işlemeli ýa-da täzesini çalyşmaly.
Standard Adaty bufer ýa-da nusga çalşylanda, elektrod distillendirilen suw bilen doly ýuwulmalydyr we elektroda birikdirilen suw süzgüç kagyzy bilen siňdirilmelidir we soňra özara täsirini ýok etmek üçin ölçenmeli ergin bilen ýuwulmalydyr. Bu gowşak buferleri ulanmak üçin möhümdir. Bu çözgütleri ulananyňyzda aýratyn möhümdir. PH bahasyny ölçäniňizde, ergini birmeňzeş etmek we elektrokimiki deňagramlylygy gazanmak üçin suwly ergini degişli derejede garyşdyrmaly. Okaýarka, garyşmagy togtatmaly we okamagyň durnukly bolmagy üçin biraz durmaga rugsat bermeli.
Meas Ölçende, ilki iki elektrody suw bilen seresaplylyk bilen ýuwuň, soňra suw nusgasy bilen ýuwuň, soňra elektrodlary suw nusgasy bolan kiçijik çeňňege çümdüriň, suw nusgasyny birmeňzeş etmek üçin çeňňegi eliňiz bilen seresaplylyk bilen silkläň we ýazga alyň. okalandan soň pH bahasy durnuklydyr.


Iş wagty: 26-2023-nji oktýabr