KOD, ammiak azoty, jemi fosfor we jemi azot suw howdanlarynda hapalanmagyň esasy görkezijileridir. Olaryň suwuň hiline edýän täsirini köp tarapdan seljermek mümkin.
Ilki bilen COD, suwdaky organiki maddalaryň hapalanmagyny görkezip bilýän suwdaky organiki maddalaryň görkezijisidir. Kod konsentrasiýasy ýokary bolan suw desgalary ýokary bulaşyklyga we reňklere eýe bolup, bakteriýalary köpeltmäge ýykgyn edýärler, netijede suwuň ömri gysgalýar. Mundan başga-da, COD-nyň ýokary konsentrasiýasy suwda erän kislorody hem iýer, bu bolsa gipoksiýa ýa-da suw howasynda bogulmagyna sebäp bolup, suw durmuşyna zyýan ýetirer.
Ikinjiden, ammiak azoty suwdaky möhüm iýmitlerden biridir, ýöne ammiak azotynyň konsentrasiýasy aşa köp bolsa, suw bedeniniň ewtrofikasiýasyna we suwotularyň güllemegine kömek eder. Yosunlaryň güllemegi diňe bir suwy bulaşdyrman, eýsem köp mukdarda erän kislorody hem sarp edip, suwdaky gipoksiýa sebäp bolýar. Agyr ýagdaýlarda köp mukdarda balyk ölümine sebäp bolup biler. Mundan başga-da, ammiak azotynyň ýokary konsentrasiýasy ýakymsyz yslary döreder, bu daş-töweregi we ýaşaýjylaryň durmuşyna ýaramaz täsir eder.
Üçünjiden, umumy fosfor ösümlikleriň ýokumly elementidir, ýöne fosforyň umumy konsentrasiýasy suwotularyň we beýleki suw ösümlikleriniň ösmegine kömek eder, bu suw desgalarynyň ewtrofikasiýasyna we algal gülleriniň döremegine sebäp bolar. Algal gülleri diňe bir suwy bulaşyk we ysly etmek bilen çäklenmän, köp mukdarda erän kislorody hem sarp edýär we suwuň özüni arassalamak ukybyna täsir edýär. Mundan başga-da, sianobakteriýa ýaly käbir suwotular zäherli maddalary öndürip, daş-töwerege we ekosistemalara zyýan ýetirip biler.
Netijede, umumy azot ammiak azotyndan, nitrat azotyndan we organiki azotdan durýar we suwdaky ýokumly hapalanma derejesini görkezýän möhüm görkeziji bolup durýar. Azotyň umumy mukdary diňe bir suw desgalarynyň ewtrofikasiýasyna we algal gülleriniň emele gelmegine kömek etmän, suw desgalarynyň aç-açanlygyny peselder we suw organizmleriniň ösmegine päsgel berer. Mundan başga-da, azotyň umumy mukdary suw howasynyň tagamyna we tagamyna täsir edip, ýaşaýjylaryň içgilerine we durmuşyna täsir eder.
Jemläp aýtsak, COD, ammiak azoty, jemi fosfor we jemi azot suwuň hiline täsir edýän möhüm görkezijilerdir we olaryň ýokary konsentrasiýalary suwuň ekologiki gurşawyna we saglygyna ýaramaz täsir eder. Şonuň üçin gündelik durmuşda we önümçilikde suwuň hiline gözegçilik we dolandyryşy güýçlendirmeli, suwy hapalaýan akymlary azaltmak we suw çeşmelerini we ekologiki gurşawy goramak üçin täsirli çäreleri görmeli.
Iş wagty: 28-2023-nji dekabry
